Woensdag is op de Itaguaí Naval Base in Brazilië de derde onderzeeboot van de Braziliaanse Scorpènes te water gelaten. Dit gebeurde in het bijzijn van de Braziliaanse president Lula en de Franse president Macron. De onderzeeboot met de naam Tonelero is volledig in Brazilië gebouwd met steun van het Franse Naval Group.
De Tonelero voor het eerst in het water. (Foto: Naval Group)
Binnenkort zal er gestart worden met de eerste proefvaarten van de Tonelero, die in 2025 overgedragen moet worden aan de Braziliaanse marine. In januari van dit jaar werd de tweede onderzeeboot van de Riachueloklasse, de Humaitá, in dienst gesteld. De eerste boot in sinds 2022 in de vaart. De laatste van de vier, de Angostura, wordt in 2025 te water gelaten.
Samenwerking met Franse Naval Group
De Scorpène is een familie van conventionele onderzeeboten die is ontwikkeld door Naval Group. De Braziliaanse marine ging in 2008 een samenwerking aan met de Franse scheepsbouwer voor vijf nieuwe onderzeeboten. Men wilde graag vier (grote) Scorpène-onderzeeboten en een nucleaire onderzeeboot ontwikkelen. De nucleaire Álvaro Alberto wordt rond 2030 verwacht.
Naval Group werd hierbij betrokken voor de uitwisseling van technologie en het leveren van een ontwerp, materiaal en technische assistentie aan de werf. Daarnaast zijn er teams van het Braziliaanse Itaguaí Construções Navais (ICN) in Frankrijk getraind. Naval Group zal tijdens de gehele levenscyclus van de onderzeeboten steun blijven leveren.
De Franse president Emmanuel Macron en de Braziliaanse president Lula da Silva in een stevige omhelzing. Macron had Lula even daarvoor geprezen om zijn visie, ambitie en vasthoudendheid om onderzeeboten te bouwen in Brazilië. "Nauwelijks 16 jaar geleden bestond deze plek in Itaguay alleen maar uit bossen en moerassen. Het is nu een van de modernste onderzeeërbouwlocaties ter wereld en de enige op dit halfrond." Zie hier de hele ceremonie. (Beeld: YouTube/ Élysée)
Braziliaanse Scorpène
De onderzeeboten van de Riachueloklasse beschikken over zes lanceerbuizen en hebben een capaciteit van achttien torpedo's. Allemaal worden ze uitgerust met de nieuwe generatie F21 heavy-weight torpedo's van Naval Group. Brazilië is de eerste internationale klant van deze wapens.
De Tonelero vlak voor de tewaterlating. Deze onderzeeboot is 70,62 meter lang, diameter van 6,2 meter en heeft een waterverplaatsing van 1.900 ton onder water. De Braziliaanse Scorpène-boten zijn de grootste uit de familie. De nucleaire boot wordt veel groter: 100 meter, 9,8 meter en 6.000 ton. (Beeld: YouTube/ Élysée)
Brazilië is niet het enige land dat een dergelijke samenwerking heeft met Naval Group. Tien andere onderzeeboten zijn door Naval Group ontworpen en aangepast om vervolgens geëxporteerd te worden. De Chileense en de Maleisische marine hebben allebei twee onderzeeboten afgenomen, terwijl de Indiase marine goed was voor zes stuks.
Net als alle Franse onderzeeboten wordt er bij de Scorpènes een SUBTICS CMS geïntegreerd. Dit staat voor Submarine Tactical Integrated Combat System en is dus de software voor de commandocentrale waar alle sensoren en wapens mee verbonden zijn.
Derde generatie nucleaire onderzeeboten
Naval Group houdt zich ondertussen lang niet alleen bezig met internationale partnerschappen. Vorige week werd in Cherbourg het eerste staal gesneden voor de eerste boot van de derde-generatie Franse nucleaire ballistic missile submarines (SSBN). Onderzeeboten met ballistische raketten zijn strategische eenheden; zij varen rond met kernraketten en moeten deze wapens op ieder moment kunnen lanceren.
Het contract voor dit project werd in februari 2021 getekend. Inmiddels is men in Frankrijk al begonnen met het bouwen van de kernreactor. Deze nieuwe onderzeeboten moeten tot het einde van de 21e eeuw verantwoordelijk zijn voor de Franse nucleaire afschrikking op en onder het water.
Volgens Naval Group biedt deze derde generatie onderzeeboten verschillende voordelen. Zo zouden de onderzeeboten nog moeilijker te detecteren zijn, kunnen ze zelf op grotere afstanden andere eenheden opsporen, zijn ze wendbaarder, kunnen hun wapensystemen tot en met de jaren '80 mee en is er rekening gehouden met de modernste levensstandaarden aan boord voor de bemanning.
De huidige Franse SSBN's van de Triomphantklasse zullen bovendien een update krijgen die deels gebaseerd is op de technologie voor de nieuwe boten. Hierdoor kunnen Triomphantklasse onderzeeboten tot en met de jaren '50 van deze eeuw van waarde zijn.
De Triomphant's zijn sinds de jaren '90 van de twintigste eeuw in dienst. Deze klasse wordt uiteindelijk volledig vervangen door de nieuwe boten. In 2035 gaat dat beginnen met de komst van de eerste nieuwe SSBN.
Auteur: Tobias Kappelle Tobias werkt sinds augustus 2020 als freelance journalist voor Marineschepen.nl. Daarnaast is hij vooral actief in de sportjournalistiek bij onder andere AD Sportwereld, Eurosport en Hockey.nl. Tobias studeerde Geschiedenis en Bestuurs- en Organisatiewetenschappen aan de Universiteit Utrecht en deed een master Media & Journalistiek aan de Erasmus University Rotterdam.
